Pożyczka podarunkowa: Jak udzielić dziecku bezprocentowej pożyczki

Pytanie pani Wandy

Napisała do nas pani Wanda: “Mój syn mieszka i pracuje na Manhattanie. Do pracy ma 15minut piechotą i mieszka tam już 12 lat.  Ma zamiar wreszcie kupić w tej okolicy mieszkanie, ale ceny są wysokie. Ja mam pieniądze i chce mu pożyczyć sto tysięcy dolarów. Oczywiście bez procentów. Może się zdarzyć, że te pieniądze mogą być w przyszłości jego. Jak to zrobić żeby nie mieć kłopotów z IRS? Mamy wspólne konta w Bank of America o CitiBank. Tzn jego konto ma jego imię pierwsze a moje drugie, a w przypadku mojego konta moje imię jest pierwsze a jego drugie. Musze przenieść cześć pieniędzy z CityBanku, bo tylko 250 tysięcy jest ubezpieczone. Ja mam tylko jednego syna, jeszcze samotny, więc musze mu pomoc. Bede Pani wdzięczna za informacje jak to zrobić, żeby nie narobić sobie lub synowi kłopotów.”

Odpowiedź

Pani Wanda może bez problemu pożyczyć synowi zamierzaną kwotę, ale zanim to zrobi, powinna poznać przepisy.

Normalnie, jeżeli pożyczamy komuś pieniądze na procent, to otrzymywane odsetki powinniśmy deklarować jako przychód i zapłacić należne podatki dochodowe. Ale nie możemy tak po prostu pożyczyć pieniędzy na sztucznie zaniżony procent. Oto, jak wyglądają przepisy.

Co to jest AFR

IRS kładzie limit na to, jak korzystne może być oprocentowanie pożyczki.  Limitem jest Applicable Federal Rate. Krótkoterminowa stawka AFR (do 3 lat) wynosi 2.21 proc., średnioterminowa (od 3 do 10 lat) – 2.9 proc., a długoterminowa (powyżej 10 lat) 3.11 proc. Patrz: https://www.irs.gov/applicable-federal-rates.

A co się dzieje, jeżeli ktoś, tak jak pani Wanda, chce pożyczyć pieniądze bez procentu, albo na tani, sztucznie zaniżony procent? Jeżeli pożyczamy pieniądze bez procentu, to IRS domaga się, żebyśmy płacili podatki od tych zrzeczonych się (zaniechanych) procentów, nazywanych też fantomowymi. Jeżeli pożyczamy pieniądze na zaniżony procent, niższy od AFR, to mamy płacić podatki zarówno od otrzymanych odsetek, jak i od zrzeczonych się procentów.

Pożyczka podarunkowa, czyli gift loan

Pani Wanda chce udzielić synowi tzw. pożyczki podarunkowej (gift loan). Pożyczka podarunkowa – to każda pożyczka poniżej wartości rynkowej (AFR), w przypadku której zrzeczone się odsetki mają charakter prezentu. Prosto mówiąc, jeżeli pani Wanda pożycza pieniądze synowi bez procentu, albo na procent niższy od AFR, to jest to pożyczka podarunkowa.

W przypadku dużej pożyczki podarunkowej na procent zerowy albo zaniżony, IRS domaga się, by pożyczkodawca płacił podatki od przebaczonych (zrzeczonych się – fantomowych) odsetek, czyli tych, których nie otrzymał. Ale inaczej jest w przypadkach niedużych pożyczek podarunkowych.

Małe pożyczki podarunkowe

IRS zupełnie nie interesuje się pożyczkami podarunkowymi między osobami indywidualnymi do wartości 10,000 dol., a te do $100,000 traktuje łagodnie. Oto szczegóły.

IRS nie wymaga od ofiarodawcy deklarowania tych zrzeczonych się odsetek, jako dochodu, ale pod warunkiem, że pożyczka nie przekracza 100,000 dol., a pożyczkobiorca (syn pani Wandy) nie przeznaczy tych pieniędzy na inwestycje i nie będzie miał dochodu z inwestycji przekraczającego $1,000 rocznie. Jeżeli syn ma wyższe przychody z inwestycji, to pani Wanda płaci podatki od zrzeczonych się odsetek tylko do wysokości kwoty dochodu netto syna z inwestycji za dany rok. Takie sa dziwne przepisy, które mają na celu uniemożliwiać bogatym ludziom rozdawania majątku rodzinie i unikania podatków.

Podatki od pożyczki

Od pożyczonej kwoty ani pożyczkodawca ani pożyczkobiorca nie płacą podatku. Pożyczkodawca ma deklarować tylko otrzymywane (albo fantomowe) odsetki na Schedule B i płacić od nich podatek dochodowy.

Natomiast dla pożyczkobiorcy zapłacone odsetki odpisem nie są, chyba że pożyczka jest pod zastaw domu.

Umowa pożyczkowa – promissory note

IRS zakłada, że transfery pieniędzy w rodzinie są darowiznami, a darowizny moga skutkować podatkami od spadku dla bardzo bogatych rodzin. Ażeby tego uniknąć, warto pożyczkę sformalizować i mieć jej potwierdzenie na piśmie.

Umowa pożyczki (promissory note), czyli rodzaj weksla, zawiera określone informacje, takie jak nazwiska pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy, wysokość pożyczanej kwoty, termin zwrotu pożyczki, sposób spłaty, oprocentowanie (można je ustalić lub nie), odsetki za zwłokę. Wzór umowy pożyczkowej można znaleźć na Internecie, ale w razie dużych kwot – warto udać się do prawnika. Umowa na piśmie pozwoli sprecyzować warunki pożyczki i stanowi zabezpieczenie dla pożyczkodawcy na wypadek sporu.

Spisanie umowy pozwala bliskim zrozumieć, że zawarli biznesową transakcję, którą rodzic traktuje poważnie. Dłużnik powinien zwracać pieniądze zgodnie z umową, czekami albo przelewem, które są dla niego dowodem na terminową spłatę rat.

Umożenie pożyczki

Udzieloną pożyczkę wolno anulować. Umorzona kwota traktowana jest przez IRS jako darowizna. Począwszy od roku 2022 można dawać po $16,000 rocznie na osobę bez konieczności zgłaszania tego do IRS oraz bez podatkowych konsekwencji. Małżeństwo może dać dwa razy tyle – do 30,000 dol. na osobę rocznie. Kwoty podarowane ponad ten limit po śmierci darczyńcy pomniejszą jego ulgę spadkową (estate exclusion), która wynosi 12.06 mln dol. w roku 2022.

Przykład: Powiedzmy, że pani Wanda pożyczyła synowi 100,000 dol. na 3 proc. rocznie. Może podarować mu 3,000 dol. (odsetki) plus 13,000 dol. (pożyczka), w sumie 16,000 dol. na umorzenie pożyczki i odsetek. W następnym roku dług syna wynosić będzie 87,000 dol., a odsetki od tej kwoty – 2,610 dol. Pani Wanda znowu „podaruje” synowi 16,000 dol. na anulowanie odsetek i części pożyczki. W ten sposób dług będzie stopniowo maleć, aż zostanie „spłacony”. Na wypadek (mało prawdopodobnej) podatkowej kontroli, warto odnotowywać darowizny na piśmie.

A może darowizna?

Pani Wanda może  po prostu $100,000 synowi podarować, choć napisała, że wolałaby pożyczyć, by syn wiedział, że jest odpowiedzialny za zwrot tej kwoty. Jest to podejście bardzo wychowawcze. Jeżeli pani Wanda podaruje synowi ponad 16,000 dol. w roku, to powinna zadeklarować tęj darowizny przez dołączenie do rozliczenia podatkowego formularza 709. Podatków od tego nie ma żadnych, chyba że masa spadkowa po śmierci pani Wandy przekroczy zwolnienie spadkowe na dany rok, teraz ponad $12 mln.

Więcej w książce Planowanie spadkowe: https://poradniksukces.com/wp/product/planowanie-spadkowe-w-usa/, dostępnej również w wersji elektronicznej: https://poradniksukces.com/wp/product/planowanie-spadkowe-w-usa-ebook.

Elżbieta Baumgartner