Gdy dziecko późno mówi, czyli early intervention

Późna mowa dziecka bywa często lekceważona przez lekarzy, a na skutek tego i przez rodziców. Tłumaczone jest to tym, że skoro dziecko rozumie, to mówić będzie. Nie każdy z rodziców wie, że może ubiegać się o bezpłatną pomoc dla dziecka.

Mi też powiedziano, że szybciej lub później, ale dziecko będzie mówić. To fakt, tylko że ja nie bardzo chciałam się z tym pogodzić, gdy zaobserwowałam, że mój syn w wielu 2 lat mówił tylko 3 słowa. Skoro rozumiał dużo, lekarz machnął na to ręką. Odczekałam jeszcze pół roku i zaczęłam działać, bo mój syn rozwija się, ale w dalszym ciągu w wolnym tempie rozwijała się jego mowa. Wręcz zażądałam skierowania do neurologa. Tam dowiedziałam się, że wszystko z dzieckiem jest w porządku, tylko że potrzebuje ono pomocy logopedy. Dostałam na kartce napisane dwa numery telefonu do agencji, która prowadziła Early Intervention Program.

Co to jest Early Intervention

Wszystkie stany dostają od rządu federalnego pieniądze na mocy Individuals With Disabilities Education Act (IDEA) i muszą świadczyć bezpłatną pomoc i edukację wszystkim kwalifikującym się dzieciom. Dla dzieci w wieku do 3 lat o opóźnionym w rozwoju progam nazywa się Early Intervention Program. Dzieci w wieku ponad 3 lat mogą kwalifikować się do bezpłatnej publicznej edukacji stosownej do ich możliwości.

Progam Early Intervention prowadzony jest na poziomie powiatu (county). Gdy lekarz zidentyfikuje opóźnienie dziecka w jakiejś dziedzinie, skontaktuje cię z pracownikami programu Early Intervention, gdzie komisja przeprowadzi dokładną ewaluację dziecka i opracuje plan i harmonogram bezpłatnej pomocy.

Pomoc programu Early Intervention obejmuje, w zależności od potrzeb, sesje z logopedą, terapię ruchową, socjalną (child development groups), konsultacje rodzinne (family counseling). Zabiegi mogą odbywać się w przychodniach, a nawet w twoim domu. Dostaniesz asystę, gdybyś nie miał środków transportu. Wszystko bezpłatnie.

Kto kwalifikuje się do Early Intervention

Do programu Early Intervention kwalifikują się dzieci, które nie ukończyły 3 lat oraz są opóźnione w rozwoju albo w jakiejś dziedzinie niedorozwinięte (Down Syndrome, autism, cerebral palsy, problemy ze wzrokiem lub słuchem).

Opóźnienie w rozwoju znaczy, że dziecko pozostało w tyle za rówieśnikami przynajmniej w jednej dziedzinie rozwoju, np.:

  1. rozwój fizyczny (wzrost, zdolności motoryczne);
  2. rozwój poznawczy (nauka, rozumowanie);
  3. komunikacja z otoczeniem (rozumienie i używanie słów);
  4. rozwój emocjonalny;
  5. rozwój ruchowy (radzenie sobie z codziennymi czynnościami, jak zapinanie guzików czy zawiązywanie sznurowadeł).

Każdy podręcznik dla rodziców podaje listę umiejętności, jakie przeciętne dziecko powinno opanować w danym wieku. Jeżeli twoje dziecko odstaje od normy, być może pora na Early Intervention.

Ażeby otrzymać pomoc w ramach programu Early Intervention trzeba być rezydentem danego stanu. Nie jest ważny stan majątkowy ani obywatelstwo.

Mój syn zakwalifikował się do programu. Dwa razy w tygodniu miał pomoc logopedy, który przychodził do domu. W dalszym ciągu mowa stwarzała mu kłopot, więc musiałam korzystać z dalszych programów, które prowadzone są pod nadzorem Board of Education (Wydziału Oświaty).

To działa

W tym roku mój syn kończy 5 lat. Dzięki wczesnej pomocy skorzystał wiele. Przez 2 lata uczęszczał do zintegrowanej klasy w prywatnym przedszkolu, opłaconym przez Board of Education. Board of Education podaje do wyboru listę wszystkich szkół w danym okręgu. Muszę zaznaczyć, że trzeba dużo poświęcić czasu, żeby zorientować się, która szkoła jest dobra i odpowiednia dla twego dziecka. Często te polecane przez komisję nie są najlepsze. Szkoła integrowana (integrated school), łącząca dzieci normalne z opóźnionymi, jest najlepsza dla dzieci z wadami mowy (np. jąkanie się, seplenienie). Natomiast dzieci autystyczne mogą potrzebować szkół specjalnych.

Rada: Szukać w drogich przedszkolach, a najlepsze są nie obliczone na zysk szkoły typu Montessori. Najbliższą znajdziesz w www.montessori.org albo dzwoniąc do Montessori Foundation, 1001 Bern Creek Loop, Sarasota FL 34240 USA, tel. 941/379-6626. Board od Education ma obowiązek umieścić dziecko w odpowiednim przedszkolu, które zatrudnia nauczycieli od special education.

Jedynym lekarstwem dla opóźnionych dzieci jest ćwiczenie umysłu lub ciała. Im wcześniej się problem zidentyfikuje i rozpocznie terapię, tym lepiej dla naszych dzieci.

Special Education

Early Intervention dotyczy tylko dzieci do 3 lat, natomiast powyżej 3 lat pałeczkę przejmuje Department of Education. Ma on programy zgrupowane w dwóch przedziałach wiekowych: od 3 do 5 oraz od 5 do 21 lat. Tak jak w Early Intervention ewaluacja dziecka robiona jest szybko i dziecko dostaje pomoc np. w przeciągu tygodnia czy dwóch, tak w Departamencie Edukacji ewaluacja zajmuje nawet parę miesięcy, a program zaczyna się od września.

Apel: Zgłoś swoje dziecko już w wieku 2.5 roku, zimą albo wczesną wiosną, żeby mogło zacząć specjalne zajęcia od września. Dziecko może zakwalifikować się do Pre-K (klasa przed kindergarten), nawet jeżeli lokalna szkoła publiczna Pre-K nie ma. Do tego dostanie zajęcia rekomendowane przez komisję kwalifikacyjną.

Ważne: Każde dziecko rozwija się inaczej. Opóźnienie mowy może być objawem problemu rozwojowego, ale nie musi. Wiele dzieci, szczególnie chłopców, zaczyna mówić po ukończeniu dwóch czy trzech lat, podobnie jak ich ojcowie czy dziadkowie. Maluchy takie mogą wyrosnąć na normalnych, zdolnych ludzi. Niemniej z dostępnych programów warto skorzystać, gdyż są bezpłatne, fachowe, a każda praca nad dzieckiem jest dla niego korzystna. Dla nas, imigrantów ważny jest też fakt, że dzieci przebywać będą z równieśnikami i nauczą się szybko języka angielskiego, co ułatwi im start w szkole.

Gdzie dzwonić po pomoc

Ażeby zlokalizować biuro programu Early Intervention w stanie Nowy Jork dzwonisz pod gorący numer info-linii zwanej Growing Up Healthy – 800/522-5006. W mieście Nowy Jork 800/577-2229, (800/ 577-BABY). Może też pomóc New York Parent’s Connection, 800/345-KIDS. W Internecie http://newyorkhealth.gov/community/infants_children/early_intervention/index.htm

Witryna NY Department od Education www.health.state.ny.us/ nysdoh/eip/index.htm podaje obszerny przewodnik pt. The Early Intervention Program, A Parent’s Guide.

Early Intervention Program, Bureau of Child and Adolescent Health, New York State Department of Health, Corning Tower, Room 208, Albany, New York 12237, tel. 518/ 473-7016.

W innych stanach: W prowadzeniu programu Early Intervention współpracują lokalne wydziały edukacji i zdrowia. Najlepiej zadzwonić do wydziału edukacji (Department of Education).

Oto pomocne agencje federalne:

  1. Americans with Disabilities (ADA) Information Line 800/514-0301, TTY 800/514-0383;
  2. Center for Disease Control (CDC) AIDS Hotline, 800/342-2437, TTY 800/243-7889;
  3. U.S. Department of Education, Information Resource Center, 800/ USA-LEARN;
  4. U.S. Department of Justice, ADA Information Line, 800/515-0301, TDD 800/514-0383.

Zofia C.